باریخ نیوز : برنامه توسعه سازمان ملل جدیدترین گزارش از سلسله گزارش‌های توسعه انسانی را منتشر کرده است که در آن آمار و اطلاعات مربوط به شاخص‌های توسعه انسانی 191 کشور جهان از جمله ایران ارائه شده است.
*صعود 1پله‌ای ایران در رده‌بندی توسعه انسانی در جهان
گزارش توسعه انسانی 2022 که بر پایه آمار و اطلاعات مربوط به سال 2021 تهیه شده است نشان می‌دهد رتبه ایران میان کشورهای جهان از نظر توسعه انسانی طی این سال یک پله بهبود یافته است. در حالی که ایران در رده‌بندی توسعه انسانی طی سال 2020 در رتبه 77 جهان قرار گرفته بود در سال 2021 که دولت سیزدهم فعالیت خود را آغاز کرده است به رتبه 76 ارتقاء یافته است.
صعود یک‌پله‌ای ایران در رده‌بندی جهانی توسعه انسانی در گزارش جدید سازمان ملل در حالی است که طی دو گزارش قبلی این سازمان، ایران از این نظر سه پله نزول کرده بود.
بر این اساس، ایران همچنان میان کشورهای دارای توسعه انسانی بالا قرار دارد. در گزارش این سازمان، کشورهای جهان از نظر میزان توسعه انسانی به چهار گروه تقسیم‌بندی شده‌اند که عبارتند از کشورهای دارای توسعه انسانی بسیار بالا که 66 کشور را شامل می‌شوند، کشورهای دارای توسعه انسانی بالا که 49 کشور را شامل می‌شوند، کشورهای دارای توسعه انسانی متوسط که 44 کشور را شامل می‌شوند و کشورهای دارای توسعه انسانی پایین که 32 کشور را شامل می‌شوند. ایران با آخرین کشور در گروه نخست یعنی گروه کشورهای دارای توسعه انسانی بسیار بالا تنها 10 پله فاصله دارد.
*ایران توسعه‌یافته‌تر از چین، هند، اندونزی در شاخص‌های انسانی
بر اساس این گزارش، توسعه انسانی ایران از 115 کشور جهان بیشتر است. برخی از این کشورها عبارتند از: چین، اوکراین، کوبا، برزیل، الجزایر، مصر، اردن، آفریقای جنوبی، اندونزی، لبنان، عراق و هند.
برخی کشورها که رتبه بیشتری نسبت به ایران دارند نیز عبارتند از: تایلند، بلاروس، عمان، کویت، ترکیه، ایتالیا، فرانسه، آمریکا، انگلیس و ژاپن.
*رتبه 1 توسعه انسانی جهان به سوئیس رسید
گزارش توسعه انسانی سازمان ملل، کشور سوئیس را بهعنوان توسعه‌یافته‌ترین کشور جهان در حوزه انسانی معرفی کرده است. نمره این کشور در شاخص توسعه انسانی 0.962 اعلام شده است. نروژ و ایسلند به‌ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار گرفته‌اند. رتبه‌های چهارم تا دهم نیز به کشورهای هنگ‌کنگ، استرالیا، دانمارک، سوئد، ایرلند، آلمان و هلند رسیده است.
سودان جنوبی با کسب نمره 0.385 در شاخص توسعه انسانی رتبه آخر رده‌بندی جهانی را از این نظر به خود اختصاص داده است.
*پس‌رفت توسعه انسانی در جهان با شیوع کرونا
بر اساس این گزارش متوسط نمره جهان در شاخص توسعه انسانی در سال 2021 بالغ بر 0.732 اعلام شده است. برای سال قبل، این رقم 0.735 اعلام شده بود که بر این اساس توسعه انسانی جهان طی یک سال گذشته کمتر شده است. تا پیش از شیوع کرونا شاخص‌های توسعه انسانی در جهان همواره روندی صعودی را طی می‌کرد اما در سال 2020 و با شیوع این بیماری متوسط نمره جهان در شاخص توسعه انسانی به 0.735 و در سال 2021 به 0.732 کاهش یافت. این رقم برای سال 2019 بالغ بر 0.739 اعلام شده بود.
شاخص توسعه انسانی ارقامی از صفر تا یک را در بر می‌گیرد که هرچه این رقم برای یک کشور بیشتر باشد دلالت بر توسعه‌یافتگی بیشتر آن کشور در حوزه انسانی دارد.
مدیر برنامه توسعه سازمان ملل متحد گفت نخستین بار طی 30 سال گذشته است که به‌طور متوالی به‌مدت دو سال در سال‌های 2020 و 2021 شاخص توسعه انسانی جهان کاهش یافته است.
آخیم اشتاینر، گفت: «این بدان معناست که ما زودتر می‌میریم، تحصیلات کمتری داریم، درآمدمان کاهش می‌یابد.»
او در ادامه گفت: «فقط با این سه پارامتر، می‌توانید این حس را دریافت کنید که چرا بسیاری از مردم شروع به احساس درماندگی و ناامیدی و نگرانی در مورد آینده می‌کنند.»
برنامه توسعه سازمان ملل همه‌گیری کرونا را بهعنوان محرک اصلی پس‌رفت توسعه انسانی در جهان معرفی کرده است اما بر این نکته تأکید دارد که شمار پیچیده‌ای از بحران‌های سیاسی و مالی و همچنین بلایای طبیعی فرصتی برای بهبود وضعیت باقی نگذاشته‌اند.
اشتاینر گفت: «ما پیشتر هم بلایایی را تجربه کرده‌ایم، پیشتر هم درگیری‌هایی داشته‌ایم، اما تلاقی آنچه در زمان حاضر با آن روبه‌رو هستیم، یک شکست بزرگ برای توسعه انسانی است.»
بر اساس گزارش سازمان ملل، این شکست واقعاً جهانی است و بیش از 90 درصد از کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داده است.
مدیر برنامه توسعه ملل متحد با بیان اینکه پیامدهای حمله نظامی روسیه به اوکراین بر امنیت غذایی و انرژی هنوز در شاخص سال جاری میلادی محاسبه نشده است، گفت: «بدون هیچ شکی، چشم‌انداز سال 2022 بد است.»
یکی از عوامل اصلی کاهش شاخص توسعه انسانی، کاهش جهانی امید به زندگی است که از 73 سال در سال 2019 به 71.4 سال در سال 2021 کاهش یافته است.
*کاهش نمره ایران در شاخص توسعه انسانی به 0.774
در ایران نیز که علاوه بر کرونا با تحریم‌های غیرقانونی آمریکا مواجه بوده است شاهد افت توسعه انسانی بوده‌ایم. در حالی که تا سال 2018 نمره ایران در شاخص توسعه انسانی روندی صعودی را طی می‌کرد در سال 2019 شاهد افت نمره ایران از این نظر بودیم و این افت در سال‌های 2020 و 2021 نیز تداوم داشته است، بر این اساس نمره ایران در شاخص توسعه انسانی از 0.787 در سال 2018 به 0.783 در سال 2019، 0.777 در سال 2020 و 0.774 در سال 2021 کاهش یافته است.
منبع : تسنیم
